Крынічнік Дылена

Крынічнік Дылена
Верхняя частка расліны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Трыпутнікавыя Трыба:  Veroniceae Род:  Крынічнік Від:  Крынічнік Дылена
Міжнародная навуковая назва
Veronica dillenii Crantz, 1769
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   33416 NCBI   1534736 EOL   578498 GRIN   t:432751 IPNI   811928-1 TPL   kew-2453906

Крынічнік Дылена (Veronica dillenii) — аднагадовая травяністая расліна, від роду Крынічнік (Veronica) сямейства Трыпутнікавыя (Plantaginaceae).

Распаўсюджанне і экалогія

Заходняя Еўропа: Францыя, Швейцарыя, былая ГДР, Аўстрыя, Венгрыя, Чэхаславакія, Польшча; тэрыторыя былога СССР: у Еўрапейскай часткі ад заходняй мяжы да ракі Хапёр на усходзе, не заходзіць паўночней Літвы, паўднёвай часткі Беларусі, вярхоўяў ракі Северскі Данец і Варонежа, адсутнічае ў Крыме і ва многіх раёнах Заходняй Украіны, на Каўказе — толькі ў раёне Пяцігорска і ў вярхоўях Кубані, у азіяцкай часткі ў ваколіцах Орска, вярхоўях Эмбы, Казахскім драбнасопачніку, Тарбагатае, Рудным Алтаі.

Расце па сухіх лугах, у хваёвых лясах, на палях, на камяністых схілах.

Батанічнае апісанне

Сцёблы вышынёй 10-20 см, прамыя, залозістыя, у ніжняй частцы кучарава валасістыя, вышэй адагнута апушаныя, заканчваюцца суквеццем, у верхняй частцы пераважна галінаваныя.

Сярэдняе сцябловае лісце глыбока 5—7-пёрыстараздзельнае, з больш буйной канчатковай доляй, пры аснаванні клінаватыя. Верхняе сцябловае— суцэльнае, ланцэтна-лінейнае. Прыкветнае— лінейнае, цэльнакрайняе, значна адрозніваецца ад сцябловага лісця.

Кветкі ў шматкветкавыя друзлых і кароткіх гронкападобных суквеццях, на кароткіх кветаножках карацей чашачкі і прыкветкаў. Чашачка перавышае каробачку, з няроўнымі ланцэтнымі долямі, з рэдкімі залозістымі валасінкамі; вяночак роўны чашачцы, блакітны або цёмна-сіні, дыяметрам 4,5—5 см, верхняя лопасць шырокая, круглява-пупышкападобная, ніжняя лопасць ланцэтная, дзве бакавыя шырокаяйкападобныя.

Каробачка круглява зваротна-сэрцападобная, з 18-26 насенінамі, на верхавіне з неглыбокім выманнем, з рэдкімі залозістымі валасінкамі. Насенне пляскатае, у абрысе яйкападобнае, шчытападобнае, даўжынёй 1 мм, шырынёй 0,75 мм.

Таксанамія

Від Крынічнік Дылена ўваходзіць у род Крынічнік (Veronica) сямейства Трыпутнікавыя (Plantaginaceae) парадку Ясноткакветныя (Lamiales).

яшчэ 21 сямейства (згодна Сістэме APG II)

яшчэ ад 300 да 500 відаў

парадак Ясноткакветныя

род Крынічнік

аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя

сямейства Трыпутнікавыя

від Крынічнік Дылена

яшчэ 44 парадкі кветкавых раслін (згодна Сістэме APG II)

яшчэ 90 родаў

Літаратура

• Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редакторы тома Б. К. Шишкин и Е. Г. Бобров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1955. — Т. XXII. — С. 420—421. — 861 с. — 3 000 экз.
• Еленевский А. Г. Систематика и география вероник СССР и прилежащих стран. — М.: Наука, 1978. — С. 199—200. — 259 с.